Stel, het is januari en er is nog weinig te doen aan de tuin. Los van onkruid wieden en misschien wat snoeiwerk, zit ik vooral veel binnen en kijk het sombere weer weg vanachter het raam. Toch kun je voor het nieuwe jaar al nuttig bezig zijn voor je tuin; namelijk een moestuinplan maken!
Wisselteelt
Waarom is er toch altijd die drang om ieder jaar een nieuwe indeling te maken onder hobbytuinierders? Daar is wel een goede reden voor: door planten (eenjarigen) ieder jaar op een andere plek te zetten voorkom je ziektes en uitputting van de grond. Dat heet wisselteelt. Je zou als vuistregel kunnen handhaven dat alle gewassen, op de vaste planten na, het vierde jaar weer op dezelfde plek mogen groeien. Je kunt daarom je tuin in vier groepen verdelen die ieder jaar een plekje zullen opschuiven: koolgewassen, wortelgewassen en blad- en vruchtgroenten. Sommige tuinders zetten peulen en aardappelen ook nog in aparte vakken. Ik hanteer wisselteelt niet superstrak in aparte vakken. Wel zorg ik ervoor dat ik de groepen blijf circuleren.
Combinatieteelt
Er is nog een bekende truc wat productie bevordert maar een indeling extra ingewikkeld maakt, namelijk rekening houden met gewassen die elkaars groei bevorderen of juist tegen gaan. Dat komt omdat sommige gewassen bepaalde voedingsstoffen in de grond achterlaten die andere gewassen nog goed kunnen benutten. Of bijvoorbeeld omdat sommige planten zonder problematische gevolgen insecten lokken die bij andere gewassen kwaad zouden kunnen doen. Op internet en in moestuinboeken vind je veel informatie over combinatieteelt met lijstjes groenten, kruiden en bloemen die bij elkaar kunnen groeien.
Mijn moestuinplan voor 2020
Dit jaar wil ik extra aandacht besteden aan die combinatieteelt. Voor die maatjeswerking moet ik soms wel wortelgewassen bij vruchtgewassen zetten of bepaalde bladgroenten bij de bieten, enzovoorts. Zo zal ik dit jaar proberen mais te planten tussen de pompoenen en zal ik komkommer, dille en bloemkool naast elkaar zetten. Na een dag sorteren, knutselen en puzzelen kwam ik tot het volgende plan:
Werkwijze om een moestuinplan te maken
De ruimte in mijn tuin aan huis is vrij beperkt dus waar ik voorheen in de grote volkstuin maar wat aanrommelde, heb ik nu een plan nodig met de nodige restricties. De volgende dingen zijn dan belangrijk:
- Meten is weten. Meet alle afstanden op van de stukjes grond die je tot je beschikking hebt.
- Gebruik informatiebronnen om te zoeken naar combinatieteelt en lees je in over de gewassen die je wilt kweken. Houd rekening met de afstanden van zaaien, uitzetten en de hoeveelheden. Denk je dat je echt drie courgetteplanten nodig hebt of heb je er ook wel genoeg aan één? En vergeet niet dat je sommige gewassen maanden achter elkaar kan blijven zaaien en dus ruimte over moet hebben om wat nieuws te zaaien. Bijvoorbeeld iedere drie weken een nieuw rijtje radijsjes of stamboontjes.
- Gebruik papier met vierkantjes om een schaalverdeling te kunnen maken. In mijn geval heb ik op een A4-papier een schaalverdeling gemaakt van 1:25, dat wil zeggen: vier centimeter op papier staat voor één meter in de tuin. Ik gebruik een dikke zwarte stift om de randen te omlijnen zodat ik keer op keer een nieuwe schets kan overtrekken bij eventuele mislukkingen. Met uitgeknipte vierkantjes van bijbehorende groottes kan ik bepalen welke en hoeveel groentes erin passen. Ik heb net zolang gepuzzeld tot ik tevreden was en vervolgens alles vastgeplakt op de plattegrond.
Als het plan klaar is heb je alvast voor ogen wat je wanneer kan zaaien en hoeveel. Voorgaande jaren had ik al gauw teveel van alles en dat probeer ik nu te voorkomen. En mocht het toch tegenzitten en wordt het één grote wildgroei van tomaten- en pompoenplanten? Ook geen ramp! Daar is het een hobby voor.
Published by